به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت‌‌الاسلام والمسلمین محمد جواد فاضل لنکرانی امروز در آیین نکوداشت شیخ اعظم انصاری اظهار داشت: ما نمی توانیم آراء شیخ را به فراموشی بسپاریم ، کسی به درجه اجتهاد نمی رسد مگر اینکه در اجتهادات شیخ در دو علم اصول و فقه نظر داشته است .
رییس مرکزفقهی ائمه اطهار (ع) ادامه داد: هنوز در حوزه های علمیه آنچنان که باید به آثار شیخ پرداخته نشده ، در اولین کنگره که برای شیخ برگزار شد به ابداعات شیخ پرداخته شد، بیان نظریات ایشان گام اول در روش اجتهادی شیخ است .
این استاد حوزه علمیه قم گفت : باید حوزه های علمیه، پژوهش های علمی و عالمانه در آموزه های شیخ انصاری داشته باشد، اگر به آنها پرداخته نشود خسران بزرگی برای حوزه ها محسوب می شود.
حجت الاسلام والمسلمین فاضل لنکرانی خاطرنشان کرد: اگر روش های شیخ در اجتهاد بررسی نشود نمی توان فقه حکومتی ارائه داد گرچه در هیچ کجای کتاب های شیخ، عنوان فقه حکومتی نداریم ولی می توان آن را استخراج و به آن احاطه پیدا کرد .
وی تاکید کرد: مراکز علمی فقهی ، و مدارس خاص ، اقدام جدی برای مباحث شیخ داشته باشند و به متن مکاسب و اصول شیخ اکتفاء نکنند و مکتب اجتهادی شیخ را از این کتب استخراج کنند.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) در بخش دیگر سخنان خود با اشاره به جایگاه عقل در استدلالات شیخ اعظم اظهار داشت: یکی از مباحثی که همیشه در فقه و اصول مطرح است، جایگاه عقل می باشد و امروزه این بحث بسیار حائز اهمیت است .
این استاد حوزه افزود: باید در آثار شیخ بررسی کنیم تا ببینیم که شیخ با وجود قرار داشتن در قله تعبد و تهجد چه قدر به جایگاه عقل اهتمام داشته است. کتب شیخ حاوی استدلالات عقلی است . اگر بخواهیم آن را در یک کتاب خاصی بیارویم می توان مستقلا به آن پرداخت.
رییس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) اظهارداشت : عقل، مکلف را مخیر می داند که کدام یک از مسائل را در مواجه با حکم ارائه دهد ، و نیز در مباحث بداء، عقل حکم می کند که چه امری را باید در نظر بگیرد .
حجت الاسلام والمسلمین فاضل اضافه کرد: شیخ انصاری در مباحث خود تصریح دارد ، که حکم عقل ، «مهما امکن» می باشد. موارد مقدار کمی از موارد بسیار حکم عقل بوده که شیخ بیان کرده است و نباید حکم عقل را تنها در این موارد محدود بدانیم و اگر فقیهی حکم عقل را محدود کند ، عقل را از ارزش انداخته و نمی تواند به میدان شرع بیاید و در آثار شیخ موارد زیادی وجود دارد که ایشان از عقل استفاده کرده است .
عضو جامعه مدرسین افزود : در اصول، مواردی وجود دارد که از عقل سخن به میان آمده ، که باید آن موارد را مورد بررسی قرار داد. همان طوری که شیخ در رسائل نزاع ، اخباری و اصولی را مطرح می کند و آن را مورد کنکاش قرارداد است .
این استاد حوزه علمیه قم تصریح کرد: برخی ها که می گویند عقل، قدرت درک را ندارد، درست نیست بلکه عقل درک می کند که حجیت برخی اخبار درست است یا نیست .
وی اضافه کرد: به نظر می رسد مرحوم شیخ با آن همه قدرت علمی، نتوانسته نزاع علمی اخباری، و اصولی را به نحو احسن به چالش بکشد.
وی افزود: کسی که در روش های اجتهادی شیخ انصاری کار کند قدرت نظریه پردازی را یاد می گیرد ، مرحوم شیخ دائما روی نظریه ها کار کرده است و مانند کسی است که شبانه روز در آزمایشگاه کار کرده و روش های جدید را یاد می گیرد .
رییس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) خاطر نشان کرد: این تلاش ها و کوشش شیخ نشان از تسلط ایشان بر استصحاب موارد عقلی است .
وی تاکید کرد: امیدوارم روزی را شاهد باشیم که موارد بسیاری از استدلال عقلی شیخ مورد بررسی و کنکاش قرار گرفته است.
رییس مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) در بخش دیگر سخنان خود با بیان برخی استدلالات روایی اخباریان گفت: اگر فقیهی بخواهد حجیت عقل را قبول کند ، موجب تعارض و تساقط حکم خواهد شد و امروز مکتب تفکیک در خراسان وجود دارد، باید اشتراکات این مکتب را با اخباری ها مورد بررسی قرار دهیم .
حجت الاسلام والمسلمین فاضل ادامه داد: آیا اساسا درست است که اصولی حجیت عقل را مستند به برخی روایات کند ، یا اینکه خطا می رود؟ باید بدانیم که بحث عقل دامنه فراوانی در اجتهاد شیخ انصاری دارد .
عضو جامعه مدرسین در پایان خاطرنشان کرد: باید از کسانی که اجتهاد را تعمیق می‌کنند، و روش های بزرگان حوزه را بررسی می نمایند تقدیر و تشکر کرد.
